Teknologia baxua
Lehengo teknologia gaur egun ditugun jakintza eta baliabideekin uztartzea. Hau da Teknologia baxuaren definizioa, azkar batean esanda. Baina hau guztiaren atzean dagoena konplexuagoa eta dibertigarriagoa ere bada. Etengabeko garapena, metodo berrietan ikerketak egitea eta produkzio azkarrak dira gaur egun bilatzen dena, hala ere, azken urteetan bereziki, bizitzen ari garen mundua iraunkorragoa egiteko neurriak bilatzen hasiak gara.
Bogan dagoen gaia da aldaketa klimatikoarena eta, hau malgutzeko, neurriak hartzen hasiak gara dagoeneko: birziklapena, ibilgailu elektrikoak, dieta... Hala ere, neurri gehienak, garapenarekin lotuak daude, hau da, etengabeko berrikuntzekin. Beste motatako irtenbideak topa daitezke, iraunkorrak diren bitartekoak erabiliz. Teknologiaren gaira etorrita Teknologia baxua (low technology) deritzona dugu. Askotan entzun izan dugu lehen sortzen ziren gauzak irauteko egiten zirela eta, gaur egungoak, epemuga batekin sortzen direla. Orduan, zergatik ez jarraitu lehengo metodoak erabiltzen baina gaur egun ditugun jakintza berriak baliatuta? Hori da Teknologia baxuaren funtsa, teknika zaharrak berriekin uztartzea eta gauzen erabilera eta kontsumoa hobea egitea, iraunkorragoa.
Internet guregana iritsi zenean, gure biziak hobeak izango zirela esan ziguten. Hala ere, kontratara, gure munduko energia kontsumoa asko handitu da geroztik, batez ere, teknologia digitalen erabilera mundu osora eta adin-tarte guztietara zabaldu zenetik. Gure mugikor edo ordenagailuetatik Internet erabiltzen dugun bakoitzean ez gara kontziente izaten zer nolako energia kontsumoa egiten dugun, ikusezina delako hori guretzat. Hala ere, beldurgarriak diren datuak topa ditzakegu. Adibidez, Microsoften eta Googleren elektrizitate-kontsumoak 100 herrialde baino gehiagoren energia-erabilera gainditu duela 2023. urtean. Igoera hau, bereziki, Adimen Artifizialaren erabilerak handitu du. Garbi dago, beraz, honen aurrean topa ditzakegun alternatibak ezagutzea garrantzitsua dela horiek baliatu eta areagotzeko.
Eredu bat bezala, Low-Tech Magazine webgunea dugu. Ez da Teknologia baxuan oinarritzen den webgune bakarra, baina web honek hainbat jarraibide eskaintzen ditu webgune iraunkorren bidean. Webguneak eguzki energiaren bitartez funtzionatzen du, horregatik, gerta daiteke zenbaitetan webgunea motel aritzea.
Webgune arrunt batek, bataz beste, 1.7 eta 2,9 MB kontsumitzen ditu, baina badira hau baino gehiago kontsumitzen duten webguneak. Horretaz gain, energia kontsumo hau handitzen ari da egunean egiten ditugun bilaketa kopuru handien ondorioz. Horregatik, webgune honek, besteek baino 5 aldiz energia gutxiago kontsumitzen du, erabiltzen duten diseinuaren eta tekniken ondorioz.
Bestetik, Webgune arruntek, irudi eta bideo ugari izaten dituzte eta, horrek, energia asko kontsumitzen du normalean. Horregatik, webgune honetan erabiltzen diren irudiak interpolatuak dira (nahiz eta koloretan ere ikus daitezkeen).
Garbi geratzen dena da, iraunkortasunaren gaia berebizikoa dela eta, teknologia digitaletan ere, hau kontutan edukitzea garrantzitsua dela. Nahiz eta gure ondorioak begi bistakoak ez izan, gure ekintzek beti dute ondorio bat, baita Interneten bilaketak egiten ditugunean ere. Eredu hauek kontutan edukitzea ere, ezinbestekoa da orduan. Teknologia baxua, bizitza handitzeko.